Kofeina znana jest ze swoich właściwości pobudzających. Na co dzień szukamy jej w popularnych napojach – kawie, herbacie, kakao, napojach energetycznych oraz niektórych słodkich napojach gazowanych, np. w coca-coli. Zdania wśród badaczy, czy substancja ta może przyspieszać spalanie tkanki tłuszczowej, wciąż są podzielone. Istnieją jednak ważne przesłanki ku temu, aby twierdzić, że kofeina może być dla nas pomocna w odchudzaniu.
Z artykułu dowiesz się:
- Czym jest kofeina?
- Działanie kofeiny a redukcja tkanki tłuszczowej
- W jakiej postaci i dawce spożywać kofeinę?
- Działanie niepożądane kofeiny
- Podsumowanie
Czym jest kofeina?
Kofeina to znany od 1819 roku organiczny związek chemiczny zaliczany do alkaloidów. Substancję tę można znaleźć w ziarnach kawy, jednak jej inne postacie występują w wielu produktach. Teina znajduje się w herbacie, guaranina w guaranie, a mateina w yerba mate. Kofeinę można spotkać także w ziarnach kakaowca, napojach energetycznych, słodkich napojach gazowanych, np. w pepsi lub coca-coli, a także jako składnik suplementów diety. Związek ten może więc być uzyskiwany syntetycznie. Odkrywcą kofeiny jest niemiecki chemik Friedrich Ferdinand Runge.
Kofeina słynie ze swojego działania pobudzającego. Fakt ten wynika z właściwości psychoaktywnych, które wpływają na układ nerwowy. Warto jednak pamiętać, że regularne przyjmowanie kofeiny może skutkować stopniowym osłabieniem odpowiedzi biologicznej organizmu na ten składnik, co wynika z wytworzenia tolerancji wśród wielu osób.
Działanie kofeiny a redukcja tkanki tłuszczowej
Kofeina znana jest ze swojego działania pobudzającego na korę mózgową. W efekcie poprawia sprawność myślenia, likwiduje zmęczenie fizyczne oraz psychiczne. Dodatkowo odpowiada za zwiększenie produkcji dopaminy, nazywanej hormonem szczęścia. W efekcie nie tylko czujemy się lepiej, ale również bardziej odczuwamy przyjemność. Takie działanie sprawia, że łatwiej jest nam wytrwać podczas intensywnych treningów oraz w czasie stosowania diety niskokalorycznej. Dzięki temu kofeina ułatwia stosowanie zaleceń w czasie diety, a także poprawia zły nastrój, który często towarzyszy osobom na dietach redukcyjnych. Odchudzanie staje się więc łatwiejsze.
Wielu badaczy wskazuje również, że kofeina podnosi poziom glukozy we krwi, co może hamować apetyt. Działanie to jest jednak krótkotrwałe, dlatego już po kilkunastu minutach może pojawić się chęć na podjadanie. Nie ulega jednak wątpliwości, że nie tylko kofeina, ale również większość alkaloidów przyspieszają tempo przemiany materii.
Dodatkowo spożycie powyżej 200 mg kofeiny w ciągu doby wykazuje działanie termogeniczne, co przyspiesza spalanie kalorii podczas treningu. To właśnie to działanie jest najbardziej skuteczne w czasie redukowania tkanki tłuszczowej. Dokładnie taką dawkę kofeiny znajdziecie w dziennej dawce suplementu na odchudzanie Redin, który dodatkowo zawiera 19 innych substancji aktywnych, w tym m.in. synefrynę.
- 20 składników aktywnych
- wspiera metabolizm
- pomaga w kontroli wagi
- darmowa opieka dietetyka przez 50 dni
W jakiej postaci i dawce spożywać kofeinę?
Odchudzanie i kofeina to temat nurtujący osoby poszukujące sposobu na pozbycie się nadmiaru tłuszczu. Okazuje się jednak, że kofeina zawarta w suplementach diety jest skuteczniejsza niż ta znajdująca się w kawie, herbacie, kakao lub innych słodkich napojach. W czasie odchudzania lepiej więc stosować tabletki z kofeiną. Warto jednak mieć na uwadze, aby w czasie ich zażywania ograniczyć spożycie napojów zawierających kofeinę. Dzienna, bezpieczna dawka kofeiny dla osoby dorosłej nie powinna przekraczać 200 mg na dobę. Nadmierne spożycie tej substancji może bowiem negatywie wpływać na samopoczucie, zwłaszcza u osób szczególnie wrażliwych.
Działanie kofeiny jest jednak chętnie wykorzystywane nie tylko w postaci suplementów ułatwiających odchudzanie, ale również preparatów kosmetycznych i kosmetyczno-leczniczych do stosowania zewnętrznego. Kofeina w odpowiedniej ilości pobudza krążenie w zewnętrznych warstwach skóry, co zwiększa ukrwienie tkanki tłuszczowej. Pozwala to zapobiegać odkładaniu tłuszczu w wybranych partiach ciała, a także stymuluje komórki skóry do jego spalania. Stąd słynny peeling z kawy lub preparaty z kofeiną do walki z cellulitem.
Działanie niepożądane kofeiny
Mimo wielu cennych właściwości kofeina zarówno na co dzień, jak i w czasie diety powinna być stosowana z umiarem. Co prawda substancja ta zwiększa tempo metabolizmu i ułatwia odchudzanie, jednak długotrwałe działanie tego typu może prowadzić do problemów z zasypianiem oraz pamięcią. Regularne pobudzanie organizmu może powodować zachwianie jego prawidłowego funkcjonowania. W efekcie po intensywnym pobudzeniu fizycznym i umysłowym może następować okres zmęczenia, osłabienia i apatii. Osoby szczególnie wrażliwe na działanie kofeiny mogą odczuwać:
- niepokój psychiczny i gonitwę myśli,
- nadpobudliwość ruchową,
- drżenie kończyn,
- bezsenność,
- kołatanie serca.
Długotrwałe przyjmowanie większej ilości kofeiny może również spowodować wytworzenie tolerancji organizmu na ten składnik. Zmniejszenie efektu działania kofeiny może z kolei wywoływać nawet objawy odstawienia, takie jak:
- ból głowy,
- osłabienie,
- apatia,
- zmniejszenie koncentracji.
Kofeina wykazuje także działanie moczopędne, co może przyczyniać się do nadmiernej utraty wapnia, potasu i magnezu, a także wywoływać efekt odwodnienia. Spożywanie niewielkiej ilości wapnia w codziennej diecie w połączeniu z 2-3 filiżankami kawy może powodować zmniejszenie masy kostnej. To kolejny efekt wywołujący osłabienie, a także zwiększenie ryzyka łamliwości kości i nabywania częstszych kontuzji podczas ćwiczeń. Dodatkowo ze względu na efekt diuretyczny, napoje z kofeiną nie powinny być wykorzystywane do gaszenia pragnienia, co wbrew pozorom sprzyja odwodnieniu. Jeśli każdego dnia spożywamy więc większe dawki kofeiny, należy zadbać o zwiększone spożycie płynów, zwłaszcza wody mineralnej.
Podsumowanie
Mimo udowodnionych właściwości kofeiny, które mogą ułatwiać odchudzanie, należy rozsądnie stosować ten składnik. Warto przede wszystkim postawić na prawidłowo zbilansowaną dietę z ograniczeniem kalorii oraz regularną aktywność fizyczną. Nie zaleca się spożywania większej ilości kawy niż 2-3 filiżanki dziennie.
Źródła:
- Tabrizi R., Saneei P., Lankarani K. i wsp., Critical Reviews in Food Science and Nutrition Volume 59, 2019, s. 2688-2696, The effects of caffeine intake on weight loss: a systematic review and dos-response meta-analysis of randomized controlled trials
- Icken D., Feller S., Engeli S. i wsp., Eur J Clin Nutr 2016 Apr; 70(4):532-4, Caffeine intake is related to successful weight loss maintenance
